CCNA දොලොස්වන පාඩම Router Interface Configuration [Serial Interface] ii (රවුටරේ මුහුණු)

CCNA දොලොස්වන පාඩම Router Interface Configuration [Serial Interface] ii (රවුටරේ මුහුණු)

          මගේ  IP address පාඩමට කලින් මතකයිනෙ අපි Router එකේ Ethernet interface එක ගැන කතා කලා. අද අපි කතා කරන්නෙ Router එකේ තියෙන Serial interface ගැනයි.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Serial interface එක යොදාගන්නෙ Router එකක් තවත් Router එකකට සම්බන්ධ කර ගැනීමටයි, තවත් විදියකින් කියනවනම් එක් එක් Router වල තියෙන network සියල්ලම  එකට සම්බන්ධ කරන්න.  මෙහෙම කිව්වත් හරි සේරම network එකම network එකක් කරන්න (Serial interface හරහා Routers සම්බන්ද කල පමනින්ම සියළුම network එකට සම්බන්ද නොවේ) .

                                             Router එකක Ethernet interface වගේම Serial interface සුත් එක එක වර්ග තියෙනව. DB60 serial interface, Smart serial interface කියන්නෙ ඔවගෙන් කීපයක් තමයි. ඔය කොච්චර වර්ග තිබුනත් Router එක‍ට Serial Interface එක configure කරන්නෙනම් එකම විදියට තමයි. මම කලින් කිව්වනෙ Router එකක් තවත් Router එකකට හෝ කීපයකට සම්බන්ධ කරන්නෙ Serial port හරහා කියල. ඒ විදියට Serial port හරහා Serial cable එකකින් Router දෙකක් සමබන්ධ කලාට පස්සෙ අපි එම interfaces දෙකට මෙහෙමයි IP address assign කරන්නෙ.

                                         Ethernet interface එක Config කරනව වගේමයි නේද මේකත් කරන්නෙ. හැබැයි අපිට තව වැඩක් තියෙනව මේ Serial interface config කරද්දි කරන්න ඕන.නැත්තම් මේ Routers දෙක අතර සම්බන්ධතාවක් අපිට හදාගන්න බැහැ.ඒක තමයි DCE / DTE සැකසුම්. මොකක්ද මේ DCE හා DTE කියන්නෙ. මේකනම් CCNA විභාගෙදි ඔයාගලගෙන් අහන්නෙ නෑ, configure කරන හැටි හා DCE /DTE මොන Ruter එකේ Serial interface   එකද කියල හොයන හැටි විතරයි දැනගෙන ඉන්න ඕන.ඒත් අපි බලමු මේ ගැන තව විස්තර ටිකක් හොයල බලල. 

මේ තියෙන්නෙ එක් Router එකක Serial  interface එකත්
අනිත් Router  එකේ Serial interface එකත් සම්බන්ද කරන
cable එකක්

මේ තියෙන්නෙ එක් Router එකක Smart Serial  interface එකත් අනිත් Router  එකේ Smart Serial interface එකත් සම්බන්ද කරනcable එකක්

මේ තියෙන්නෙ එක් Router එකක Smart Serial  interface එකත්
 අනිත් Router  එකේ  Serial interface එකත් සම්බන්ද කරනcable එකක්

                                                Router දෙකක් serial cable එකක් හරහා සමබන්ද කරද්දි එම cable එක හරහා සම්බන්ධ උන Serial interface දෙකෙන් අනිවාර්යෙන්ම එක Serial interface එකක් DTE (Data Terminal Equipment) හෝ DCE (Date Circuit-termination Equipment) interface එකක් වෙනව. තවත් විදියකින් කිව්වොත් අනිවාර්යෙන්ම ඔය interface දෙකෙන් එක interface එකක් DTE විදියටත් අනිත් interface එක DCE විදියටත් වර්ග වෙනව.

                                                  DTE විදියට Router,Host එකේ Serial interface එකත් DCE විදියට Modem, CSU/DSU (මේකත් එක් උපකරණයක්) එකේ Serial interface එකත් වර්ග වෙනව කියල තමයි කියන්නෙ. තවත් තැනක කියනව සැමවිටම analog signal digital signal කරන පැත්තෙ තියෙන Serial interface එක සැමවිටම DCE වෙනව කියල. හැබැයි දැන් තියෙන Serial cable වලනම් එම cable එකේ මොන පැත්ත්ද DTE වෙන්නෙ මොන පැත්තද DCE වෙන්නෙ තියල සදහන් වෙනව. මේ පහත තියෙන cable එක දිහා බලන්න

 

මේ Serial cable එකේ ලොකු අග්‍රය DCE ලෙසත්
පොඩි අග්‍රය DTE විදියටත් සදහන් වෙනව.

                  ඔය මම උඩින් කියපු ටික තේරුනේ නැත්තම් කමක් නෑ.මේකයි වැදගත්ම දෙය Router දෙකක Serial cable සම්බන්ධතාවයේදී Serial cable එකේ අග්‍ර දෙක සම්බන්ධ වෙන Router දෙකේ එක් පැත්තක් DCE හෝ DTE වෙනවමයි. එතකොට අපිට අවශ්‍ය කරන්නෙ මේ DCE තියෙන පැත්ත හොයාගන්න එකයි. ඒකට හේතුව පස්සෙ කියන්නම්. දැන් බලමු කොහොමද DCE තියෙන පැත්ත  හොයාගන්නෙ කියල. ඒකට කරන්න තියෙන්නෙ එක Router දෙකෙන් එකක "show controllers serial <serial port address>" විදියට command එකක් දෙන එකයි එතකොට මෙන්න මේ විදියට ඔයාලට පෙන්නයි.

Router1#show controllers serial 1/0
Interface Serial1/0
Hardware is PowerQUICC MPC860
DCE V.35, no clock (මෙන්න interface එක DCE කියල පෙන්නල තියෙනව)
idb at 0x81081AC4, driver data structure at 0x81084AC0
SCC Registers:
General [GSMR]=0x2:0x00000000, Protocol-specific [PSMR]=0x8
Events [SCCE]=0x0000, Mask [SCCM]=0x0000, Status [SCCS]=0x00
Transmit on Demand [TODR]=0x0, Data Sync [DSR]=0x7E7E
Interrupt Registers:
Config [CICR]=0x00367F80, Pending [CIPR]=0x0000C000
Mask   [CIMR]=0x00200000, In-srv  [CISR]=0x00000000
Command register [CR]=0x580
Port A [PADIR]=0x1030, [PAPAR]=0xFFFF
       [PAODR]=0x0010, [PADAT]=0xCBFF
Port B [PBDIR]=0x09C0F, [PBPAR]=0x0800E
       [PBODR]=0x00000, [PBDAT]=0x3FFFD
Port C [PCDIR]=0x00C, [PCPAR]=0x200
       [PCSO]=0xC20,  [PCDAT]=0xDF2, [PCINT]=0x00F
Receive Ring
        rmd(68012830): status 9000 length 60C address 3B6DAC4
        rmd(68012838): status B000 length 60C address 3B6D444
Transmit Ring
 --More-- 

                                                 හරි අපිට මේ Router එක ඒකේ Serial interface එක DCE කියල පෙන්නනවනම් අනිත් Router එකේ ‍හොයන්න දෙයක් නෑනෙ ඒ Serial interface එක අනිවාර්යෙන්ම DTE වෙනව. හරි අපිට මේ output එකේ අපේ Serial interface එක DTE කියල පෙන්නුවනම් හොයන්න දෙයක් නෑනෙ අනිත් Routerඑකේ Serial interface එක අනිවාර්යෙන්ම DCE ම තමයි.
                                               ඇයි අපි මෙච්චර වෙලා කියපු DCE Serial interface එක හොයාගත්තෙ. අපි එහෙම හොයාගත්තෙ එකට හේතුව මේකයි, ඔය DCE කියන පැත්තෙ තියෙන Router එකේ Serial interface එකට අපි clock rate එක කියල එකක් assign කරනව. clock rate කියන්නෙ මොකද්ද කියල පස්සෙ කියන්නම්. දැන් බලමු කොහොමද මේ clock rate එක DCE Serial interface එකට assign කරන්නෙ කියල."clock rate" තමයි ඒකෙ command එක.Router එකේ Serial interface එකට clock rate ගොඩක් තියෙනව.මේ බලන්න.

Router1(config)#interface serial 1/0
Router1(config-if)#clock rate ?
Speed (bits per second
  1200           
  2400           
  4800           
  9600           
  19200          
  38400          
  56000          
  64000          
  72000          
  125000         
  128000         
  148000         
  250000         
  500000         
  800000         
  1000000        
  1300000        
  2000000        
  4000000        
  <300-4000000>  Choose clockrate from list above

 අපි සාමාන්‍යයෙන් assign කරන්නෙ 56000, 64000 වැනි අගයකුයි. එතකොට අපි මුලින්ම කරපු Router දෙකක් සම්බන්ධ කිරීම මෙන්න මේ විදියට වෙනස් වෙනව.

                                                      හරි දැන් අපි බලමු මොකද්ද මේ clock rate එක කියන්නෙ කියල. Router එකේ DCE end එකට clock rate එකක් සැකසීමෙන් අපි බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ Router දෙක අතර serial port හරහා communication එක සිද්ද වෙද්දි එම communication එකේ speed එක හෝ bandwidth එක පාලනය කිරීමයි. මෙතනදි පාලනය කරනව කියල කිව්වෙ මේන්න මෙහෙමයි, අපි හිතමුකො clock rate එක 64000 ට සැකසුව කියල. එතකොට මේ Router දෙකේ serial interfaces හරහා සිදුවන communication එකේ data rate/bandwidth එක උපරිම 64000bit හෝ ඊට වැඩි වෙන්න පුළුවන්. හරි දැන්නම් පාඩමේ ගොඩක් ඉවරයි. ඒ උනාට ඔයාල පහත ක්‍රියාකාරමත් කරල බලන්න.


ක්‍රියාකාරකම් 01: 

• මෙතනදි මම අරගෙන තියෙන Subnet mask එක ගැන මොකක්හරි ප්‍රශ්නයක් තියෙනවනම්  අහන්න අමතක කරන්න එපා. IP address ක්‍රියාකාරකම් කලානම් බැරිවෙන්න විදියකුත් නෑ. දන්නවනෙ අපි IP Address නාස්තිකරන්නෙ නැති හොද network හදන කොල්ලො කියල.

                                       හරි දැන් අපි හරියට සැකසුම් කලානම්  එක Router එකක ඉදල පුළුවන් වෙන්න ඕන ඒ Router එක හා සම්බන්ධ අනිත් serial interface වලට ping කරන්න මෙන්න මේ වගේ.

Router1>ping 192.168.20.2

Type escape sequence to abort.
Sending 5, 100-byte ICMP Echos to 192.168.20.2, timeout is 2 seconds:
!!!!!
Success rate is 100 percent (5/5), round-trip min/avg/max = 32/44/47 ms

Router1>ping 192.168.20.9

Type escape sequence to abort.
Sending 5, 100-byte ICMP Echos to 192.168.20.9, timeout is 2 seconds:
!!!!!
Success rate is 100 percent (5/5), round-trip min/avg/max = 31/62/110 ms

                   තව වැදගත් දෙයක් තියෙනව මතක් කරන්න ඒ තමයි Serial interface දෙකක් අතර සම්බන්ධතාවෙ යම් ගැටළුවක් තියෙනවනම් අපි ඒ interface වල තොරතුරු බලන්න ඕන (show interface serial <port address>) එකකොට එන output එකෙන් අපිට හොයන්න පුළුවන් මොකද්ද මේ වෙලා තියෙන හුටපටේ කියල. අන්න එහෙම බලද්දි එන output එකේ උඩින්ම සදහන් වෙලා තියෙන දේ බලල අපිට තේරුම් ගන්න පුළුවන් දේ තමයි මම මේ පහලින්  දක්වල තියෙන්නෙ. 

Router#show interface serial 1/0
Serial1/0 is administratively down, line protocol is down (disabled)

මෙහෙම තියෙනවනම් කියන්නෙ අපේ Router එකේ serial interface එක Active කරල නෑ කියලයි. එතකොට කරන්න ඕන දේ දන්නවනෙ no shutdown කියල interface එකට දීල interface එක Active කරන එකයි.

Router#show interface serial 1/0
Serial1/0 is down, line protocol is down (disabled)

මෙහෙම තියෙනවනම් කියන්නෙ අපේ Router එකේ serial interface එකට සමබන්ධ Cable එකේ හෝ connector එකේ ප්‍රශ්නයක් කියලයි. කතවත් විදියකින් කියනවනම් Physical Layer එකේ ප්‍රශ්නයක්.

Router#show interface serial 1/0
Serial1/0 is up, line protocol is down (disabled)

මෙන්න මෙහෙම තියෙනවනම් තියන්නෙ අපි ගොඩක් වෙලා කතාකරපු DCE end එකට Clock rate එක set කරල නැහැ කියන එකයි. එතකොට කරන්න ඕනෙ 'show controllers serial <port address>'කියල ගහල DCE end එක හොයාගෙන clock rate එක set කරන එකයි.

Router#show interface serial 1/0
Serial1/0 is up, line protocol is up (connected)

මෙන්න මේ තත්වයට Serial interface එක ගේන්න තමයි අපි මෙච්චර වෙලා ඔට්ටු උනේ. මෙහෙම ආව කියන්නෙ අපේ Serial Connection එක හරියට configure කරල තියෙනව කියලයි.

                                            ඔය උඩින් සදහන් කරපුව ටිකනම් හැබයි කට පාඩම් කරගන්න වෙනව. ඔයාල CCNA විභාගෙ කරන්න යනවනම්. හරි එහෙනම් මේ පාඩමත් ඉවරයි. අපි ඊලග පාඩමේ ඉදල බලමු Routing Protocol ගැන. අමතක කරන්න එපා interface වලට සකසපු IP address හා subnet mask සම්බන්ධ මොකක්හරි ප්‍රශ්නයක් තියෙනවනම් අහන්න. එතෙක් ඔබට

****ජය ශ්‍රී****

CCNA එකොලොස් වන පාඩම: Must known IP Address Exercises (easy ලේසි IP Address ක්‍රියාකාරකම්)

CCNA එකොලොස් වන පාඩම: Must known IP Address Exercises (easy ලේසි IP Address ක්‍රියාකාරකම්)

                                                        මෙන්න මේ පාඩම CCNA කරන කට්ටියටම ගොඩක්ම ගොඩක් වැදගත් පාඩමක් වෙනව. ඒකට හේතුව තමයි මේ ක්‍රියාකාරකම් ටික ‍ඔයාලට හරියට කරන්න පුළුවන් තරමෙ දැනුමක් තියෙනවනම් CCNA විභාගයෙදි ඔයාලට වැඩි ලකුණු ප්‍රමාණයක් එකතු කරගන්න පුළුවන් වෙනව. මොකද මට තේරුණ හැට්යටනම් මුළු CCNA විභාගෙම රැදිල තියෙන්නෙ මේ IP address කියන එක උඩයි. ඒකයි මමත් වැඩිපුරම මේ IP address ගැනම ඔයාලට මතක් කරමින්ම CCNA පාඩම් මාලාව කරගෙන යන්නෙ. CCNA විභාගයට මුහුන දෙන්න නම් අනිවාර්යෙන්ම IP address ගැන හොද දැනුමක් තියෙන්න ඕන. එතනදි මෙන්න මේ විදියට ඔයාලගෙන් ප්‍රශ්න අහන්න පුළුවන්.

• Subnet mask එක දීල එම subnet mask එකෙන් අපට කොතරම් IP address ප්‍රමානයක් ලබාගන්න පුළුවන්ද කියල.
• Subnet mask එක සමග IP address එකකුත් දීල ඒ IP address පරාසය තුල ඇති IP address හා එහි Network ID හා Broadcast ID එක හොයන්න කියල.
• IP address එකක් CIDR notation එකත් සමග දීල ඉහත ආකාරයේම ගැටළුවක් විසදන ආකාරය. 
• යම් කිසි Host ප්‍රමාණයක් දීල ඊට සරිලන Subnet mask එක හොයන්න කියල.
• යම් කිසි Network ප්‍රමාණයක් දීල ඊට සරිලන Subnet mask එක හොයන්න කියල.

                                               ඔයාලට ඒවගේ ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු හොයන හැටි මේ ලිපියෙ මම දාල තියෙන ක්‍රියාකාරකම් ටික තනියම කරද්දි තේරුම් ගන්න පුළුවන් වෙයි කියල මම හිතනව. ඔයාලත් තනියම මේ වගේ ක්‍රියාකාරකම් කරද්දි හොදටම තේරෙයි IP address කොහොමද Network එකකට යොදාගන්නෙ කියල.

වැදගත්: 

           මේ ක්‍රියාකාරකම් සේරම IP address අනාගත්තු, තේරුනේ නැති අය වෙනුවෙන් පැහැදිලිව තේරුම්ගතහැකි විදියටයි හදල තියෙන්නෙ. IP address Expert ලට මේ දිල තියෙන ක්‍රියාකාරකම් හා ඒවට පිළිතුරු ලබාගෙන තියෙන විදිය දීර්ග ක්‍රම වෙන්න පුළුවන්. හැබයි අනිත් අයට මේ විදියට දිගටම ක්‍රියාකාරකම් කලොත් ඔයාලටත් මේ වගේ IP address එකක් දුන්න ගමන්ම හිතෙන්ම ඔය සේරම දේවල් හදාගන්න පුළුවන්. :) : ) : )...

(මේ පාඩමෙදිත් දන්නැති දෙයක් හමුඋනොත් මගේ IP address ලිපි ටික මුල ඉදල බලන්න).

ක්‍රියාකාරකම් : 01

මෙතනින් බාගන්න

මෙතනින් බාගන්න

මෙතනින් බාගන්න

මෙතනින් බාගන්න

මෙච්චර වෙලා අපි කලේ Class C IP address ක්‍රියාකාරකම්නෙ. දැන් අපි බලමු Class B වලදි මේ වගේ ක්‍රියාකාරකම් කොහොමද කරන්නෙ කියල.

මෙතනින් බාගන්න

මෙතනින් බාගන්න

මෙතනින් බාගන්න

ඔන්න දැන් ඔයාලට පුළුවන් තනියම IP Address  ක්‍රියාකාරකම් වල යෙදෙන්න. ඊලග ලිපියෙදි අපි Router එකේ තියෙන Serial Port එක ගැන කථා කරමු. එතෙක් ඔබට 
****ජය ශ්‍රී****

CCNA දසවන පාඩම Router Interface Configuration i [Ethernet interface] (රවුටරේ මුහුණු)..

                                 ඔන්න හුග දවසකට පස්සෙ ආයෙත් බ්ලොග් එක මතක් උනා.මම හිතුවටත් වැඩියෙ කට්ටිය මගෙ බ්ලොග් කට්ට බලල නොවැ, හරිම සතුටුයි. ඔන්න අද මම දිග ලිපියක් ලියන්න බලාගෙන තමයි මේකට ගොඩවැදුනෙ. එක සැරේ post දෙකක්ම දාන්නත් හිතාගෙන ඉන්නව. හරි වැඩි කතා නැතුව අද පාඩම පටන් ගනිමු. 

CCNA දසවන පාඩම Router Interface Configuration i 
[Ethernet interface] (රවුටරේ මුහුණු)..

                                        අද අපි මේ පාඩමෙන් කතා කරන්නෙ Router එකේ තියෙන මුහුණත් ඒ කිව්වෙ Interfaces අපිට තේරෙන විදියටම කියනවනම් ports ගැනයි. Router එකක තියෙන ports කොහොමද configure කරන්නෙ , එහෙමත් නැත්තම් අපට අවශ්‍ය විදියට සකසා ගන්නෙ කොහොමද කියල මේ ලිපිය බලපුවාම ඔයාලට ටිකක් හරි තේරෙයි කියල මම හිතනව. Router එකක තියෙන  interfaces කිහිපයක් ගැන කලින් පාඩම් වලදි අපි කතාකලා මතකයිනේ (Console port එක හා Auxiliary port එක.) ඒ හින්ද මේ පාඩමේදි ඒ ports ගැන කතාකරන්නෙ නෑ. 

                    Router එකක ප්‍රධාන වශයෙන් Interfaces වර්ග දෙකක් තියෙනව. ඒව තමයි        

1. -Physical Interfaces.
2. -Virtual Interfaces

Physical Interfaces  කිව්වම වචෙනෙම තිනයනවනෙ තේරුම.මේ interfaces හරහා තමයි අපි විවිධ devices Router එකට සම්බන්ධ කරන්නෙ. Virtual Interfaces යොදාගන්නව Router එකේ තියෙන Physical Interfaces එකකින් තවත් කුඩා Sub Interfaces හදාගන්න, ඒ වගේම තවත් වැඩ කීපයකටම මේ virtual interfaces යොදාගන්නව. ඔය කලින් කියපු Sub Interfaces හදන කථාව ගොඩක් ප්‍රයෝජනවත් වෙනව Cisco Routers හරහා IP tunnels නිර්මාණය කරද්දි. මොනවද මේ Virtual interfaces එක්ක එන IP Tunnels, වෙනමම පාඩමකින් අපි ඒ ගැන හොයල බලමු.

                                   අපි මුලින්ම බලමු කොහොමද මේ Physical Interfaces අපට අවශ්‍ය ආකාරයට සකසගන්නෙ කියල.මෙතනදි අපිට අවශ්‍ය ආකාරයට කියල කිව්වෙ එම Interface එකට සම්බන්ධ කරන Devices ප්‍රමානය හා ඒවාට assign කරන IP addres අනුව අපිට අවශ්‍ය විදියට Router එකේ ඊට අදාල Interface එක සැකසීමයි. තව දෙයක් තියෙනව මේක හරියට දැනගෙන හිටියෙ නැත්තන් සේරම ඉවරයි. ඒක තමයි, එක් Interface එකකට assign කරපු IP address එකක් {IP address එකත් සමග subnet mask එකක්ද assign කරයි.එමගින් අපට එම Interface එක සමග පාවිච්චි කරන්න පුළුවන් IP address පරාසය හදුනාගන්න පුවවන් (interface එකට සම්බන්ධ කරන්න පුළුවන් devices ප්‍රමානය කියන්නෙ ඔය IP address පරාසයෙ තියෙන assign කළ හැකි IP address ප්‍රමානයයි.උදාහරන බලපුවම ඔයාලට තේරෙයි)}  Router එකේ තවත් Interface එකකට IP adress assign කරද්දි කලින් බාවිතා කරපු IP address එක හා ඒ IP එකට අයත් පරාසයේ (IP range එකේ) ඇති IP address එකක් assign කරන්න නොහැකි වීමයි. ඒ කියන්නෙ තවත් Interface එකකට අපි IP එකක් assign කල යුත්තෙ වෙනත් Interface එකකට assign නොකල හා එම IP address පරාසයට අයත් නොවන IP address එකකුයි. මම කියපු දිග කතාව සාරාංශ කෙරුවොත් මෙහෙමයි එන්නෙ.. එක් Interface එකකට assign කරපු IP address එකක් හා එහි පරාසය ඇතුලත ඇති IP address තවත් Interface එකකට assign කරන්න බැහැ කියලයි. කොහොමද මගෙ සාරාංශ කිරිල්ල :)  

                                     හරි දැන් කථා නැතුව වැඩේට බහිමු. අපි කලින් කථා කරපු විදියට දැන් බලමු එක් එක් Physical Interfaces කොහොමද අපට අවශ්‍ය විදියට සකසාගන්නෙ කියල. මේතන ඉදල  අපි Physical Interfaces දෙකක් ගැන කථා කරනව. ඒව තමයි Ethernet interface එක හා Serial interface යන ඒව. මේ පාඩමෙන් අපි කථා කරන්නෙ Ethernet interface එක ගැන විතරයි.

උදව්: Router එකේ තියෙන සේරම Interfaces හා ඒවාට IP address සකසා ඇත්නම් ඒවාද එම Interface එකට අදාල port address එකද "show ip interface brief" කියන command එකෙන් අපිට පහත විදියට බලාගන්න පුළුවන්.

Router#show ip interface brief
Interface              IP-Address      OK? Method Status                Protocol
 
FastEthernet0/0        192.168.10.1    YES manual up                    up
 
FastEthernet0/1        unassigned      YES manual administratively down down
 
Modem0/0               unassigned      YES manual down                  down
 
Serial1/0              unassigned      YES manual administratively down down
 
Serial1/1              unassigned      YES manual administratively down down
 
Serial1/2              unassigned      YES manual administratively down down
 
Serial1/3              unassigned      YES manual administratively down down
Router#

මම කලින් port address එක කියල කිව්වෙ ඉහත output එකේ interface යටතෙ interface එකට පස්සෙ දකින්න තියෙන 0/0,0/1,1/0,1/1 යන ඒවයි.ඒවගෙන් තමයි Router එක හරියටම එක් එක් interfaces වෙන් වෙන් කරල හදඅනාගන්නෙ. "show run" හරහාද අපිට interface වලට අදාල තොරතුරු ගොඩක් බලාගන්න පුළුවන්. මෙන් මේ විදියට.

Router#show ru
Building configuration...
interface FastEthernet0/0
 ip address 192.168.10.1 255.255.255.0
 duplex auto
 speed auto
!
interface FastEthernet0/1
 no ip address
 duplex auto
 speed auto
 shutdown
!
interface Modem0/0
 no ip address
!
interface Serial1/0
 no ip address
 shutdown
!
interface Serial1/1
 no ip address
 shutdown

ip classless

Router එකේ අපි දන්නා Interface එකක තොරතුරු විතරක් බලාගන්න යොදාගන්න command එක තමයි මේ "show interface <your interface name> <port address>"

උදා: " show interface fastethernet 0/0"

මේ command එක හරහානම් අපිට ඕනවටත් වඩා ‍interface එක ගැන තොරතුරු පෙන්වනව.

Router# show interface fastethernet 0/0
FastEthernet0/0 is up, line protocol is up (connected)
  Hardware is Lance, address is 000c.857b.6901 (bia 000c.857b.6901)
  Internet address is 192.168.10.1/24
  MTU 1500 bytes, BW 100000 Kbit, DLY 100 usec, rely 255/255, load 1/255
  Encapsulation ARPA, loopback not set
  ARP type: ARPA, ARP Timeout 04:00:00, 
  Last input 00:00:08, output 00:00:05, output hang never
  Last clearing of "show interface" counters never
  Queueing strategy: fifo
  Output queue :0/40 (size/max)
  5 minute input rate 0 bits/sec, 0 packets/sec
  5 minute output rate 0 bits/sec, 0 packets/sec
     0 packets input, 0 bytes, 0 no buffer
     Received 0 broadcasts, 0 runts, 0 giants, 0 throttles
     0 input errors, 0 CRC, 0 frame, 0 overrun, 0 ignored, 0 abort
     0 input packets with dribble condition detected
     0 packets output, 0 bytes, 0 underruns
     0 output errors, 0 collisions, 1 interface resets
     0 babbles, 0 late collision, 0 deferred
     0 lost carrier, 0 no carrier
     0 output buffer failures, 0 output buffers swapped out

බලන්න Interface එකේ IP adress එකේ ඉදල mac address එක Interface එක ක්‍රියාකාරීව තියෙනවනම් ඒ හරහා ගිය frame ප්‍රමානය,   broadcast කරපු ප්‍රමානය (මේ වචන හරියට තේරෙන්නෙ නැත්තම් මගෙ පසුගිය ලිපි ටික බැලුවොත්නම් හොද‍ට තේරුම් ගන්න පුළුවන් වෙයි) මෙකී නොකි ගොඩක් දේවල් පෙන්නව නේද.. දැන් අපි බලමු මේ Interface එක ගැන ගොඩක් හොදට හොයල බලල.

Ethernet Interface 

                 Routers වල Ethernet interfaces වර්ග කිහිපයක්ම දකින්න පුළුවන්. අපිට ගොඩාක්ම දකින්න පුළුවන් Interfaces තමයි Ethernet හා FastEthernet කියන වර්ග දෙක.මෙතනදි මතකයෙ තබා ගතයුතු කාරනේ තමයි මේ කියන Interfaces දෙකම configure කරන්නෙ එකම විදියට හා වෙනස් වන කරුන වන්නේ මේ එක් එක් Interfaces තොරතුරු යවන හා ලබාගන්නා වේගයේ පවතින වෙනසයි. Router එකේ තියෙන Ethernet interfaces යොදාගන්නෙ Router එකට විශාල Devices ප්‍රමානයක් සම්බන්ධ කරගතහැකි උපාංග සම්බන්ධ කරගන්නයි (පරිගණකයක් උවද කෙලින්ම සම්බන්ධ කල හැකියි.)

                  උදාහරනයක් විදියට Switch, Hub වැනි දේවල් අපිට ගන්න පුළුවන්.දැන් අපි බලමු කොහොමද Ethernet interface එකට IP adress එකක් assign කරල ඒක ක්‍රියාකාරී තත්වයට ගන්න හැටි. මම කලින් උදව් යටතෙ දක්වපු විදියට Router එකේ Interfaces පිළිබද තොරතුරු බලාගෙන අපට IP එක assign කරන්න ඕන Ethernet interface එක හදුන ගන්න ඕන.ඇත්තටම මෙතනදි අපිට අවශ්‍ය වෙන්නෙ අපි තෝරාගත්තු Interface එකේ port address එකයි. ඊට පස්සෙ Router එකේ Global configuration mode එකට ගිහින් පහත විදියට ඔයාලට command එක දෙන්න පුළුවන්.

i)  Router(config)# interface <interface name> <port address>
ii) Router(config-if)# ip address <ip address> <subnet mask>
iii)Router(config-if)#no shutdown

මෙතනදි පළවෙනි command එකේ <interface name> කියන තැනට  interface එක Ethernet ද FastEthernet ද කියල දෙන්න ඕන. <port address> කියන තැන දෙන්න ඕන එක දන්නවනේ. ඊට පස්සෙ දෙවනි command එකේ ip address කියල දීල <ip address> කියන තැනට interface එකට assign කරන IP එක දෙන්න ඕන. <subnet mask> කියන තැනට ඉතින් IP එකට අදාල subnet mask එක දෙන්න ඕන. ඊට පස්සෙ තුන්වෙනි command එකේ විදියට no shutdown කියල දුන්නට පස්සෙ interface එක ක්‍රයාකාරී තත්වයට පත්වෙනව. 

Router(config)#interface fastethernet 0/0
Router(config-if)#ip address 192.168.10.1 255.255.255.248
Router(config-if)#no shutdown

%LINK-5-CHANGED: Interface FastEthernet0/0, changed state to up

දැන් ඔයාලට ‍මේ interface එක‍ට මම කලින් කියපු උපාංග සම්බන්ධ කරන්න පුළුවන්.(මතකයිනෙ සේරම දේවල් save කලා නේද).

මම ඉහතින් කරපු විදිය තේරුනේ නැත්තම් Packet Tracer වලින් පහත ප්‍රායෝගික ක්‍රියාකාරකම මම කරල තියෙන විදියටම ඔයාලත් කලානම් හොදටම තේරෙයි මම මොකක්ද කිව්වෙ කියල.

ක්‍රියාකාරකම් 01:

(පිංතූරය පැහැදිලි නැත්තම් පිංතූරය උඩ click කරන්න).

                                      මගේ කලින් පාඩම් වල IP address ගැන ටිකක් බැලුවනම් මම මේ දීල තියෙන Subnet mask එක ගැන ඔයාලට හිතාගන්න පුළුවන්. ඒත් මම මෙතන ඉදල ඉහත ක්‍රියාකාරකමත් එක්කම තව ටිකක් වැඩිපුර IP address ගැන පැහැදිලි කරන්නයි යන්නෙ.

                                      ක්‍රියාකාරකම් 01 හි දක්වල තියෙන විදියට Router එකේ ‍fastethernet port එකට දීල තියෙන IP address එක බලන්න, 192.168.100.1 නේද. Class C IP address එකක් කියල දැන් ඔයාලට කියන්න ඕනෙ නෑනෙ. මම Class C IP address එකක් ගන්න හේතුවත් ඔයාල දන්නවනෙ..දන්නැති අයටයි මම ඒකට හේතුව කියල දෙන්නෙ. ක්‍රියාකාරකම් 01තියෙන network එකේ තියෙන්නෙ පරිගණක 5යි,( ඒ කියන්නෙ එතන IP address 5 යි ) එකකොට Router එකේ Ethernet එකට assign කරන IP address එකයි, සේරම IP address 6 යි. දැන් ඔයාලට මම Class C IP address එකක් ගත්තෙ ඇයි කියල පහල බලපුවාම තේරෙයි.

IP Class          Byte Range          භාවිතාකලහැකි IP address ගණන
 Class A             0 -126                           16,777,214
 Class B           128 -191                          65534
 Class C           192 - 223                         254

                                  අපි සාර්ථකව Network එකක් නිර්මාණය කරද්දි ඒ සදහා අරපිරිමැස්මෙන් IP address භාවිතා කලයුතු වෙනව. එතකොට තමයි Network එකේ කාර්යකෂමතාවයයි පාලනයයි පහසු වෙන්නෙ. මට ඕන IP address හයක් හින්ද මම class C එකේ තියෙන IP address එකක් තෝරගත්ත. මම class B එකේ IP address එකක් තෝරගත්තනම් බලන්න නාස්ති වෙන IP address ප්‍රමාණය.

                                          දැන් අපි බලමු Subnet Mask එක ඇයි 255.255.255.248 විදියට මම ගත්තෙ ඇයි කියල. හරි දැන් මට ඕන IP address හයයිනෙ, එතකොට ඒකට අපි 2ක් එකතු කරන්න ඕන. ඇයි අපි 2ක් එකතු කරන්නෙ?.. ආ එහෙම කරන්නෙ අපි යම් කිසි Subnet mask එකක් වෙන්කරගත්තට පස්සෙ ඒකෙන් හැදෙන සෑම Subnet (network) එකක් සදහාම තියෙනව Network ID හා Broadcast ID කියල IP address දෙකක් ( මේ IP address දෙක devices වලට assign කරන්න බැහැ). අන්න ඒ හින්ද තමයි 6 ට 2ක් එකතු කෙරුවෙ. එතකොට අපිට ඕන වෙන IP address ප්‍රමානය 8 ක් වෙනව. දැන් තමා ටිකක් ගනන් හදන හරිය එන්නෙ. ඊට පස්සෙ බලනව 2 කේ කීවනි පාදයද 8 වෙන්නෙ කියල.

මේ තියෙන්නෙ, 2කේ 3න්වෙනි බලය නේද 8 වෙන්නෙ. ඊට පස්සෙ මම IP address පාඩමේ කියපු Network bits හා Host bits කතන්දරයත් මෙතන්ට එනව. ඊටත් කලින් පාඩමේ කිව්ව මතකයිනේ IP address එකක් හැදිල තියෙන්නෙ 32 bit වලින් කියල. ඒ කිව්වෙ 1 ඒවයි 0 වේ ඒවයි 32 කින්. එතකොට 1 ඒව Network bits විදියටත් 0 ඒව Host bits විදියටත් මම ඔයාලය අදුන්වල දුන්න මතකයිනෙ. හරි අපිට අවශ්‍ය IP address ප්‍රමානය Host bits වල දෙකේ බලයෙනුත් අපිට අවශ්‍ය Network ප්‍රමානය Network bits වල දෙකේ බලයෙනුත් අපිට හොයාගන්න පුළුවන්. දැන් අපි හොයාගත්තනෙ 2^3 = 8 කියල.දැන් කරන්න තියෙන්නෙ දෙකේ බලයට සමාන host bits ගානක් පැත්තකින් ලියාගන්නව මෙන්න මේ විදියට.

000

ඊට පස්සෙ මම කිවව මතකනේ bits 8 කින් යුක්ත කාණඩ 4ක් එකතුවෙලා තමයි සම්පූර්ණ IP address එකක් හැදෙන්නෙ තියල. ඒ හින්ද දැන් ඔයාලට කරන්න තියෙන්නෙ බින්දු (0) වලට ඉස්සරහින් bits අටේ කෑලි 4ක් වෙන්න Network bits (1) දාන එකයි. ඔය පහල මම දාල තියෙන්නෙ ලස්සනට...

11111111.11111111.11111111.11111000

ඔය තියෙන්නෙ දැන් අපේ Subnet mask එක bits වලින්.දැන් අපිට කරන්න තියෙන්නෙ මේක decimal එහෙමත් නැත්තම් දහයෙ පාදයට හරවගන්න එකයි. ඒක කරන විදියත් මම IP address පාඩම් මාලාවෙ ඔයාලට කියල දුන්න මතකයිනෙ. කමක්නෑ ආයෙත් බලන්නකො කොහොමද ඒක කරන්නෙ කියල.මුලින්ම පළමු bits අට ගමු.

11111111

දැන් පහත බලන්න මම කොහොමද මේක decimal කරල තියෙන්නෙ කියල.

decimal (දහයෙ පාදයට) කරපුවාම එන්නෙ 255 යි නේද. ඊලග 8bits කාණ්ඩ දෙකත් දහයෙ පාදයට හරපුවාම එන්නෙ 255 ම තමයි.දැන් අපිට ඉතුරු වෙලා තියෙන්නෙ අන්තිම bits ටික විතරයි. ඒ කිව්වෙ

11111000

මේක දහයෙ පාදයට හරවන්නෙ  මේ විදියටයි. හරිම ලේසියි.ඔය මම පල්ලැහැ දාල තියෙන්නෙ ඒ විදිය තමයි.

                              හරි දැන් කරන්න තියෙන්නෙ සේරම දහයෙ පාදයෙ සංඛ්‍යා ටික  එක පේලියකට ලියාගන්න එකයි.මෙන්න මේ විදියට.   255.255.255.248

ඔය ඇවිල් තියෙන්නෙ අපේ Subnet mask එක ලස්සනට. එතකොට අපි ගත්තු IP address තමයි 192.168.100.1 ඉදල 192.168.100.6 වෙනකම් IP addresses, එතකොට කෝ මේ Network එකේ Network ID (Network address) හා Broadcast ID (Broadcast address) එක. ඒක හොයාගන්නෙ මෙහෙමයි. අපි අපේ Host bits වල දෙකේ බලය හෙව්වනේ(8), අන්න ඒ දෙකේ බලයෙ ගුණාකාරයන් Subnet mask එකේ අන්තිම අගය දක්වා ලියාගන්නව. ඒ කිව්වෙ 248 වෙනකම්. හරි දැන් අපි ලියාගමු 8ටේ ගුණාකාර 248 වෙනකම් මෙන්න මේ විදියට. (තවත් විදියක් තියෙනව මේක කරන්න සැම විටම 256 කියන සංඛ්‍යාවෙන් අපේ Subnet mask එකේ වෙනස්වන අගය ඒ කියන්නෙ 248 අඩු කලාම ලැබෙන අගයෙ ගුණාකාර ගත්තාමත් මේ විදියටම කරන්න පුළුවන් [256-248= 8]).

   

දැන් බලනව අපේ IP address එකේ අන්තිම අගය තියෙන්නෙ මේ සංඛ්‍යා පරාසයේ මොන සංඛ්‍යා 2ක අතරද කියල.(අපේ IP address එකේනම් අන්තිමට තියෙන අගය වෙන්නෙ එක (1)නෙ) එතකොට මේ සංඛ්‍යා අතරනම් 1තියෙන්නෙ 0-8 අකර තියල ඔයාලට පේනව නේද. හරි දැන් අපිට පුළුවන් Network ID එක හා Broadcast ID එක හොයන්න. අපි ගත්තු සංඛ්‍යා පරාසයෙ(0-8) මුලින්ම තියෙන අගය(0) අපේ IP address එකත් එක්ක ගත්තාම එක තමයි අපේ Network  ID එක වෙන්නෙ. ඒ කියන්නෙ 

192.168.100.0 

කියන IP address එකයි. ඊට පස්සෙ අපි ගත්තු සංඛ්‍යා පරාසයේ(0-8)  තියෙන අන්තිම සංඛ්‍යාවෙන් එකක් අඩු කලාම ලැබෙන අගයත් එක්ක තමයි Broadcast ID එක හැදෙන්නෙ.

8 - 1 = 7   ඒ අනුව අපේ Broadcast IP එක වෙන්නේ 

192.168.100.7

කියන IP address එකයි. අපි මේ හොයපු IP adress දෙක අතර තියෙන IP address (ඒ කියන්නෙ 192.168.100.0 ත් 192.168.100.7 ත් අතර තියෙන IP address) තමයි අපිට මේ Interface එකෙන් යන අනිත් devices වලට assign කරන්න පුළුවන්. මෙහෙම Subnet කරපුවාම තියෙන එක් වාසියක් තමයි මේ subnet mask එකම (255.255.255.248) පාවිච්චි කරල අපිට තවත් Network එකක් හදන්න පුළුවන් වීම.

උදාහරනයක් විදියට මෙහෙම ගමු, අපි මුල් අටේ ගුණාකාර set එක අරගෙන දැනටමත් Network එකක් හදල ඉවරයිනෙ. දැන් අපි දෙවනි අටේ ගුණාකාර set එක ගමු. ඒ කිව්වෙ 8-16 ත් අතර set එක. එතකොට මේකෙ Network ID වෙන්නෙ 

192.168.100.8

කියන IP address එකයි. ඒ වගේම Broadcast IP එක වෙන්නෙ 

192.168.100.15 (එකක් අඩු කරනව මතකනේ[16-1=15])

කියන IP address එකයි. එතකොට devices වලට assign කරන්න පුළුවන් IP address වෙන්නෙ 192.168.100.8 ත් 192.168.100.15 ත් අතර  IP address සුයි. හරි දැන් අපි පුරුදු වෙන්නත් එක්ක මේ IP address පරාසයන් 2කම තියෙන ඒ කිව්වෙ Network දෙකක් Router එකට connect කරල Router එක configure කරල බලමු. ඔය පහත තියෙන්නෙ මම ඒ විදියට කරල තමයි.(පිංතූරය පැහැදිලි මදිනම් ඒක උඩ click කරල බලන්න).

                                    ඔයාලත් මේ විදියට Packet Tracer වලින්  Network එක හැදුවට පස්සෙ එක Network එකක තියෙන පරිගණකයක ඉදල අනිත් network එකේ තියෙන පරිගණකයට ping කරල බලන්න reply වෙනවද කියල,

ඔයාලටත් මෙ විදියට  හරියට Replyලැබෙනවනම් ඒ කියන්නෙ ඔයාලගෙ Network එක හොදට වැඩ කියල.

මම මේ කියපු ඔක්කොම දේවල් අන්ඩර දෙමළ වගේ ඇති IP address ගැන කලින් ඉගෙන කෙන නැති අයට හා මගෙ අනිත් IP address ලිපි ටික බලපු නැති අයට.ඒ අය පහත තියෙන මම හදපු .pdf බලන්න. මේක තමයි මම CCNA විභාගෙට පාඩම් කරන්න හදාගත්තු chart එක.ඔයාලටත් මේක බලපුවාම තේරෙයි මම මෙච්චර වෙලා මොනවද කිව්වෙ කියල...
ඔයාලට මේ pdf එක බාගන්න ඕන නම් මෙතනින් බාගන්න.

දැන් මම හිතනව ඔයාලට IP address Ethernet interface එකට config කරන විදිය ගැන සෑහෙන දැනුමක් ලැබෙන්න ඇති කියල. අපි ඊලග පාඩමෙනුත් බලමු exercise කිහිපයකුත් එක්ක CCNA විභාගයට කොහොමද IP address එක්ක සෙල්ලම් කරන්නෙ කියල. එතකම් ඔබ සැමට .......
****ජය ශ්‍රී****