CCNA දාසයවන පාඩම Routing iii

CCNA දාසයවන පාඩම Routing iii 

‍
(Dynamic routing වරගීකරණය)

       මේ පාඩම කලින් Routing පාඩම් එක්ක සම්බන්ධ හින්ද ඒ පාඩම් බලපු නැති කට්ටිය පාඩම් ටික පහල සබැදියන්ගෙන් බලලම මේ පාඩමට එන්න.

              Routing i

              Routing ii

                                            අද මේ පාඩම හරහා කතාකරන්න හිටියෙ අපි කලින් කතා කරපු classfull හා classless Routing protocol එකින් එක ගැන උනත්, ඊට කලින් Dynamic routing වල මුල් වර්ගීකරණය යටතේ කතාකරපු Dynamic routing protocol වර්ග තුන ගැන පොඩි හැදින්වීමකුත් කරන එක හොදයි කියල මට හිතුන. කලින් පාඩමේ කරුනු මතක් වෙන්න ඒ වර්ගීකරණය සදහන් කරපු රූපෙ තමයි ඔය පහලින් තියෙන්නෙ.

                                                          දැන් අපි බලමු මේ එක් එක් Dynamic routing වර්ග වල ලක්ෂණ මොනවද කියල. 

*** Distance vector Routing protocol:

                                           මේ වර්ගයේ routing protocol සැකසුම් කරල තියෙන Routers ඇති network එකක එම Routers අනෙක් Routers වල routing table වලින් ලබාගත්තු routes (මාර්ග) හා තමන්ගෙ directly connected Network ආශ්‍රයෙන් හදාගත්තු routing table එක, එම Router එකේ සෑම interface එකක් හරහාම , එම interface හා සම්බන්ද අනෙක් Routers වලට යවනව. ඔන්න ඔය විදියට තමයි Distance vector Routing protocol සැකසුම් කරල තියෙන Routers තමන්ගෙ routing table එක හදාගන්නෙ. 

                                    මේ Dynamic routing protocol වර්ගයෙ තියෙන තවත් විශේෂ ලක්ෂණයක් තමයි සම්පුර්ණ Routing table එකම අසල්වැසි Routers (neighbors) වලට යවන එක. අසල්වැසි එහෙමත් නැත්තම් Neighbor Routers කියන්නේඑක් Router එකකට directly connected වී ඇති අනිත් Routers වලටයි. පහත රූප සටහන බලපුවාම මම කියපු neighbor routers මොනවද කියල ඔයාලට තේරුම් ගන්න පුළුවන්. ඊට කලින් මේ ටිකත් කියවලම රූප සටහන බලන්න, Distance vector routing protocol වලදි network එකේ තියෙන සෑම Router එකක්ම තමන්ගෙ neighbor Routers ගැන සම්පූර්ණ විශ්වාසයකින් ඉන්නෙ. ඒ කිව්වෙ neighbor Routers හරහා ලැබෙන routing table වල වැරදි route එකක් තිබුනත් ඒක තමන්ගෙ routing table එකට දාගන්න තරම් මේ අය අතර විශ්වාසවන්ත බාවයක් තියෙනව. මේ විදියට Routers තමන්ගෙ neighbor Routers කෙරෙහි විශ්වාසය තබල තියෙන හින්ද මේ ක්‍රියාවලියට කියනව Routing by rumor සිංහලෙන්නම් රවුටර් ඕපදූපය කියලත් කියන්න පුළුවන්..

                                     ඉහලින් තියෙන රූප සටහනේ විදියට නම් RouterA එක තමන්ගෙ සම්පූර්ණ routing table එක RouterB ට හා RouterC ට යවනව. ඊට පස්සෙ RouterB හා C තමන්ගෙ routing table වල නැති route RouterA එක එවපු routing table එකේ තියෙනවද කියල බලල තියෙනවනම් තමන්ගෙ routing table වලට ඒව ඇතුලත් කර ගන්නව. ඊට පස්සෙ RouterB එක තමන්ගෙ අළුත් routing table එක B එකේ neighbors වෙන RouterA හා D වෙත යවනව. එතනදිත් කලින් වගේම Roters තමන්ගෙ routing table වල නැති route තියෙනවනම් ඒව ඇතුලත් කරගන්නව, ඔය විදියටම RouterC එකත් තමන්ගෙ neighbor වෙන RouterA එකටත් RouterD එක RouterB එකටත් තමන්ගෙ සම්පූර්ණ routing table එකම යවාගනිමින් network එකේ තියෙන එක් එක් Router හා සම්බන්ද network සදහා routes (මාර්ගයන්) තමන්ගෙ routing table වලට දාගන්නව. ඔන්න ඔය විදියට තමයි Distance vector Routing protocol සැකසුම් කරල තියෙන Routers තමන්ගෙ routing table හදා‍ගන්නෙ..තව දෙයක් තියෙනව කියන්න කලින් කියපු විදියට routing table neighbors අතර බෙදාගන්න එකට කියනව Route advertise කියලත්.network එකක තියෙන distance vector Dynamic routing protocol සැකසුම් කරපු Routers මේ route advertise කියන ක්‍රියාවලිය එක් එක් routing protocol එකට විශේෂිත වු කාලපරාසයකට වරක් සිදුකරනව (උදා: RIP සෑම මිනිත්තු 30 කට වරක්, මේ පිළිබදව වැඩිදුර එක් එක් routing protocol එක යටතේ කතා කරමු)

                                                මම කලින් කියපු විදියට Routers අතර routing table නොකඩවා හුවමාරු වීම හින්ද ඒක network එකේ bandwidth එකටත් යම් කිසි බලපෑමක් ඇති කරනව. ඒ වගේම එක් Router එකක ඉදල වැරදි route එකක් තවත් Router එකක routing table එකකට අතුළු උනොත් එමගින් routing loop ඇතිවෙන්න පුළුවන්. routing loop එකක් කියන්නේ, එකම දෙය නැවත නැවත එකම path (මාර්ගයක්) ඔස්සේ නොනවතින ආකාරයට network එක තුල සිද්ධ වීමකටයි. පහත බලන්නකො, එකෙ පියවරෙන් පියවර වැරදි route එකක් හින්ද routing loop එකක් වෙන හැටි පෙන්නල තියෙනව.

                                     routing loops ඇතිවීමත් network bandwidth  එකට බලපානව. තවත් විදියකින් කියනවනම් loops අතිවෙන එකෙන් network bandwidth එක අපතේ යනව. Distance vector Routing protocol වල තියෙන තවත් ගැටළුවක් තමයි slow convergence ඒ කිව්වේ එක් එක් Router වලට අයත් network එකින්නෙක සම්බන්ධ වීමට ගතවන කාලය වැඩියි කියන එකටයි. Distance vector යටතේ තියෙන Dynamic routing protocol ක්‍රමවේදයන් කිපයක්ම යොදාගන්නව network එක තුල සිදුවෙන routing loops මගහරවාගන්න. ඒවා ගැන අපි එක් එක් routing protocol  යටතේ කතා කරමු.ඒ වගේම Distance vector routing protocol විශාල network සදහාද යෙදාගන්නේ නැහැ.

*** Link-State Routing protocol:

                                    කලින් කතාකරපු වර්ගීකරණයේ තිබුනු routing loops, slow convergence, periodic update (නිශ්චිත කාල පරාසයකට වරක් සිදුවන routing table update), වගේ දුර්වලතා මගහරවන්න තමයි Link-State routing protocol බිහිවුනේ. ඒ හින්දම මේ කාණ්ඩයට අයත් Dynamic routing protocol වලට ඉක්මනින් Router අතර තියෙන network එකිනෙක සම්බන්ධ කිරීමේ හැකියාවක් (high convergence) පවතිනව. ඒ වගේම routing loops මේ network අතර හටගන්නේ නැහැ (නිසිපරිදි Router සැකසුම් නොකල හා සමහර විශේෂිත අවස්ථාවල router loops ඇතිවීමට ඉඩ තිබේ). මේ කාරනා නිසාම ගොඩක් වෙලාවට router configuration සදහා බාවිතා කරන්නෙ Link-State routing protocol යි.

                                       කලින් කතා කරපු Distance vector routing protocol වලදි නම් full routing table එකම neighbor Routers සමග බෙදාගන්නව. නමුත් Link-State routing protocol සැකසුම් කරපු Routers කරන්නෙ තමන්ගෙ network අනෙක් Routers වල ඇති network සමග සම්බන්ධතාවය ගොඩනගාගත්තට පස්සෙ  (‍full convergenve වු පසු, full convergence වෙන තෙක් Routers  තමන්ගෙ routing table neighbors සමග හුවමාරු කරගනී) routing table එකේ වෙනස් උනු route තියෙනවනම් ඒව විතරක් අනෙක් routers වලට යැවීමයි. උදාහරණයක් විදියට මෙහෙම හිතමු, 

Link-State dynamic routing protocol සැකසුම් කරපු Router කිහිපයක් තියෙනව. එක් Router එකකට සම්බන්ධ network එකක් මොකක් හරි හේතුවක් හින්ද බිද වැටුනොත් එම Router එක ඒ බිද වැටුන network එකට අදාල path එක තමන්ගෙ routing table එකේ සලකුනු කරගෙන ඒ වෙනස් උන route එක විතරක් අනෙක් Routers වලටත් ඒ වෙලාවෙම දන්වනව. ඒක හින්දම Routers වලට පුළුවන් වෙනව network අතර සම්බන්ධතාව නැවතත් ඉක්මනින්ම ගොඩනගාගන්න. ඒකට තමයි අපි කලින් කියපු high convergence කියල කියන්නෙ. මේ high convergence එක හින්ද Link-State routing protocol විශාල network වලට උනත් බාධාවක් නැතුව යොදාගන්න පුළුවන්.

                                                      Distance vector routing protocol සැකසුම් කරපු Routers අනෙක් Routers වල තියෙන network හා සම්බන්ද වෙන්න routing table එකක් බාවිතා කලා, නමුත් Link-State routing protocol මේ routing table එකට අමතරව තවත් table දෙකක් යොදාගන්නව කාර්යක්ෂමව අනෙකුත් network හා සම්බන්ධ වෙන්න. දැන් අපි බලමු ඒ table මොනවද කියල.

1. Neighbor Table:  කලින් අපි neighbors ල ගැන කතාකෙරුව මතකයිනෙ, අන්න ඒ neighbors ල හා එම එක් එක් neighbors සම්බන්ධ වෙලා තියෙන interface පිළිබද තොරතුරු තමයි මේ table එකේ තියෙන්නෙ. මේ neighbor table එක නිර්මාණය කරගන්න Link-State router protocol විසින් Hello packet කියල දෙයක් භාවිතා කරනව (hello packet ගැන routing protocol අතර තුර කතා කරමු).
2. Topology Table:  මේකටම කියනව database table කියලත්. මේ table එකේ තමයි Router එකට අනෙක් network හා සම්බන්ධ වෙන්න පුළුවන් සියළුම routes (මාර්ගයන්) ගබඩා වෙලා තියෙන්නෙ.
3. Routing Table:   මේ table එකට තියන තවත් නමක් තමයි Shortest-path table. එතකොටම කියන් පුළුවන් නේද මේ table එකේ තියෙන්නෙ මොනවද කියල. topology table එකේ තියෙන routes වලින් එක් එක් network වලට සම්බන්ධ විය හැකි හොදම මාර්ගයන් (best path) තමයි මේ table එකට ඇතුලත් වෙලා තියෙන්නෙ.                                       

                                                Link-State routing protocol වල loop නඅති වීම නිසාත්, full routing table නැතුව updates පමනක් Routers අතර බෙදාගන්නා නිසාත් network තුල bandwidth කාර්යක්ෂමව යොදාගන්න පුළුවන්. ඒ වගේම මේ වර්ගයට අයත් Dynamic routing protocol, Table තුනක් සමග මෙහෙයුම් කටයුතු සිදුකරන කරන හින්ද Router එකේ RAM හා CPU භාවිතාව වැඩිවශයෙන් යොදාගැනීමක් සිදුකරනව කියලත් මතකයේ තියාගන්න. ඊට අමතරව Distance vector routing protocol වලට වඩා Link-State routing Protocol සැකසුම් කිරීම තරමක් අමාරුයි.

*** Hybrid:   

                            මේ ගැනනම් කියන්න ඕනෙත් නෑනෙ.දැන් බලන බලන තැන දෙමුහුන් එහෙමත් නැත්තන් ඔය කියන ජාතියෙන් හදපු වාහනත් තියනවනෙ. මේකත් ඒ වගේම තමයි. Distance vector හා Link-State කියන දෙවර්ගයේම ගති ලක්ෂණ තියෙන හින්ද තමයි මේ කොටසට අයත් Dynamic routing protocol වලට Hybrid කියල කියන්නෙ.

ඊලග පා‍ඩමෙන් අපි මේ එක් එක් වර්ගයට අයත් Dynamic routing protocol වෙන වෙනම අරගෙන ඒවාට සුවිශේෂී ලක්ෂණ හා ඒවා Router සදහා සැකසුම් කරන ආකාරය ගැන වැඩිදුරටත් කතා කරමු. එතෙක් ඔබට 

*****ජය ශ්‍රී*****